سەرەڕای زیانی گەورەی، بۆچی داعش پێداگری لە فراوانخوازی لە درعا دەكات؟

03:16
02/09/2023
ناوچەیی

فۆتۆ: میدیاکان

هاوبەشی بکە

نووسینی: ئەیمەن ئەبو نوقتە
وەرگێڕانی: تاك

دانیشتوانی شاری جاسم لە باكووری درعا، جەستەی دوو ئەندامی داعشیان  دۆزیەوە دوای دەستبەسەركردنیان بەر لە چەند ڕۆژێك لەلایەن گرووپێكی خۆجێیی شارەكەوە.
دوو گەنجەكە یەحیا محەممەد سەعید (یحیی محمد السعید) ناسراو بە ئەبو معاز زەقدەح (أبو معاذ زقدح) 26 ساڵ و جەمال محەمەد سەعید (جمال محمد السعید) ناسراو بە ئەبو لەیس (أبو لیث) 20 ساڵ بوو، كە خەڵكی گوندی ئوم باتنە لە ڕیفی قونەیتیرە، سەرچاوەیەك لە مەدینەی جاسم بە پێگەی تەلەفزیۆنی سوریای ڕاگەیاندووە، كە گرووپێكی خۆجێیی ئەو دوو كەسەیان دەستگیر كردووە، ئەوەش دوای ئۆپەراسیۆنێكی هەڵكوتانە سەر ماڵێك لە گەڕەكێكی باكووری شارەكە لە دووی ئابی ئەمساڵ، ئەو دوو كەسە دانیان بەوەدا ناوە بە یاوەری كەسانی تر چەند كردەوەیەكی تیرۆریان لە شاری جاسم و ناوچەكانی دەوروبەری ئەنجام داوە.
سەرچاوەكە جەختی كردەوە كە دوو كەسەكە لە ڕابردوودا بەر لە ئاوارەبوونیان لە گوندی ئوم باتنەوە بۆ باكووری سوریا لە 2021 لە چوارچێوەی هەیئەی تەحریری شام كاریان كردووە، دواتر لە ڕێگەی قاچاخەوە گەڕاونەتەوە باشووری سوریا و لە ڕیزەكانی داعش كاریان كردووە. سەرچاوەكە ئەوەشی ڕوونكردەوە كە دەوڵەتی ئیسلامیی (داعش) تەقەللا دەدات سەركردە پێشووەكانی گرووپەكانی ئۆپۆزسیۆن بكاتە ئامانج، كە بەشدارییان لە ئۆپەراسیۆنی ئەمنی دژ بە سەركردەكانی داعش لە شاری جاسم لە مانگی تشرینی یەكەمی 2022 كردووە. هەروەك پێگەی تەلەفزیۆنی سوریا لەناو مۆبایلی یەحیا سەعید وێنەیەكی گرێبەستی هاوسەرگیری دۆزیەوە، كە لەلایەن داعشەوە دەرچووە.
دوو كەسەكە دانیان بەوەدا ناوە بە یاوەری كەسانی تر لە 3 ئایاری ڕابردوو هەوڵیان داوە تۆفیق فایز حاجی (توفیق فایز الحجي) ناسراو بە تۆفیق حاجی سەركردەی پێشووی ئۆپۆزسیۆن بە ئامانج بگرن، لە كاتێكدا هاوەڵێكی بە ناوی سەدام بەسام عیساوی حاجی (صدام بسام العیساوي الحجي) لەگەل بووە، كە بووە هۆی برینداربوونیان. دانیشیان بەوەدا ناوە لە 12 شوبات هەوڵیان داوە وائیل خەلیل جەلەم (وائل خلیل الجلم) سەركردەیی خۆجێیی بە ئامانج بگرن، ناوبراو ڕزگاری بوو، بەڵام ژنبرایەكی بە ناوی خالید محەممەد جەمال جەلەم (خالد محمد جمال الجلم) كە گەنجێكی 19 ساڵان بوو كە یاوەری بوو، كوژرا.
غەبینی (الغبیني) كە سەركردەیەكی پێشووی فەسیڵی (لیوای فورسان ئەبابیل) سەر بە ئۆپۆزسیۆن بوو لە چەندین هەوڵی كوشتن لەلایەن كەسانی نەناسراوەوە ڕزگاری بوو، لە كاتێكدا بە هۆی تۆمارێكی دەنگییەوە كە لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بڵاوبووەوە غەبینی بە كاركردن لەگەڵ چەند ئەندامێكی داعش تۆمەتبار كرا، لە تۆمارەكەدا كەسێك كە سەر بە داعشە و لە دەوروبەری ماڵی كینان تالیب عید (كنان طالب العید)ن ئەو چەكانە دەستنیشان دەكات، كە پێیانە و ئاماژە دەدات بە كاتی گونجاو بۆ چوونە ناو ماڵی عید و جێبەجێكردنی تیرۆرەكە.
ئەوەش لە كاتێكدایە كە لە 3 تەممووزی 2022 كینان عید سەركردە لە فەسیڵی (لیواكانی قاسیۆن) سەر بە ئۆپۆزسیۆنی پێشوو دوای دوو ڕۆژ لە گەڕانەوەی لە ئیمارات و ئامادەبوونی لە كۆبوونەوەیەك كە ژمارەیەك سەركردەی پێشووی فەسیڵەكان تێیدا بەشداربوون، كوژرا.
یەكێك لە دانیشتوانی شاری جاسم بە پێگەی تەلەفزیۆنی سوریای ڕاگەیاندووە: كینان عید پەیوەندی هەبووە لەگەڵ لوئەی عولی (لؤي العلي) سەرۆكی لقی ئاسایشی سەربازی، بەر لە چەند کاتژمێرێک لە كوژرانی ئامادەسازی دەكرد بۆ ئۆپەراسیۆنێكی ئەمنی دژ بە سەركردەكانی داعش لە شاری جاسم.

داعش تۆماری دەنگی غەبینی دزە پێ دەكات

چەند سەرچاوەی تایبەت بۆ پێگەی تەلەفزیۆنی سوریا جەختیان لەوە كردەوە كە دەزگاكانی ڕاگەیاندنی سەر بە داعش تۆمارەكەی غەبینی-یان دزە پێ كردووە، ئەمەش دوای دروستبوونی ناكۆكی لە نێوان ناوبراو و سەركردەكانی ڕێكخراوەكە، كە بووە هۆی ئەوەی گرووپە خۆجێییەكانی شاری جاسم لە تشرینی یەكەمی 2022 ئۆپەراسیۆنێكی ئەمنی بۆ دۆزینەوەی سەركردەكانی ڕێكخراوەكە دەست پێ بكەن و دەیان ماڵ بپشكنن.
لەو كاتەشدا دەیان سەركردە و ئەندامی ڕێكخراوەكە كوژران، كە پێكدادانەكان ماوەی 15 ڕۆژی خایاند، لە دیارترین كوژراوەكانیش عەبدوڕەحمان عێراقی (عبدالرحمن العراقي) نازناوەكەی سەیفی بەغدا (سیف بغداد) و ناسراو بە ئەبو حەسەن هاشمی قرشی (أبو الحسن الهاشمي القرشي) ڕێبەری ڕێكخراوەكە و چەندین ئەندام كە ژمارەیان نەزانراوە.
دەزگاكانی ڕاگەیاندنی داعش، وائیل غەبینی و سەركردەی گرووپە خۆجێییەكانی شاری جاسمی بەوە تۆمەتبار كرد، كە بە پاڵپشتی دەزگا ئەمنییەكانی ڕژێم بە تایبەتی لوئەی عولی سەرۆكی لقی ئاسایشی سەربازی ئۆپەراسیۆنەكەیان ئەنجام داوە.

كۆبوونەوەی نێوان ڕێكخراوەكە و ڕژێمی سوریا

لە كاتێكدا گرووپە خۆجێییەكان تۆمارێكی ڤیدۆییان بڵاو كردەوە كە تێێدا ڕامی سەلخەدی (رامي الصلخدي) سەركردەی ڕێكخراوەكە باس لە كۆبوونەوەی لەگەڵ سەرۆكی دەزگای ئاسایشی سەربازی لە درعا دەكات، لە كۆبوونەوەكەدا داوای لێ كراوە چەند كەسایەتییەكی سەركردەی پێشووی ئۆپۆزسیۆن لە شاری جاسم تیرۆر بكات.
سەلخەدی یەكێكە لە بەرپرسانی هاتنی سەركردە و ئەندامانی ڕێكخراوەكە بۆ ناو شاری جاسم لەم دواییانەدا، بە هەماهەنگی لەگەڵ نیزال سەلخەدی (نضال الصلخدي) ئامۆزای و نزیك لە لوئەی عولی كە ئەویش پەیوەندی هەیە لەگەڵ سەركردەكانی گرووپی حزبوڵڵای لوبنانی.
بە وتەی سەرچاوەیەك كە پێگەی تەلەفزیۆنی سوریا پەیوەندی پێوە كردووە، كاتێك كردەی ڕفاندن و تیرۆر لە شاری جاسم پەرەی سەند، دوای ئاشكرابوونی تێوەگلانی ئەندامانی ڕێكخراوەكە لەو كارانە، سەركردەكانی ئۆپۆزسیۆن و پیاوماقوڵان هاندەری ئۆپەراسیۆنی سەربازی دژی شانەكانی داعش بوون، ئەمەش بە ئامانجی ڕێگرتن لە ڕژێمی ئەسەد كە هەوڵی دەدا ناوچەی درعا وەك ناوچەیەكی مەترسیدار و تاریك ئەژمار بكرێت.
پێشتریش پێگەی (تجمع أحرار حوران)ی خۆجێیی ڕاپۆرتێكی بڵاوكردەوە، زانیاری دەربارەی ژمارەیەك سەركردەی داعش خستەڕوو كە دوای كۆنترۆڵكردنەوەی لەلایەن ڕژێمی سوریاوە لە تەممووزی 2018 لە پارێزگای درعا ماونەتەوە، هەندێك لەوانە لەلایەن ڕژێمی سوریاوە دەستگیر كراون  و دواتر بۆ جێبەجێكردنی ئەركێكی ئەمنی ئازاد كراون و نزیكی هەندێك لە سەركردەكانی ڕێكخراوەكە نەدەبوونەوە، هەر چەندە لەبەرچاویاندا بوون، لەوانەش یوسف نابلسی (یوسف النابلسي).

داعش بەرپرسیارێتی تیرۆر لە درعا دەگرێتە ئەستۆ

لە 20ی كانوونی دووەمی ڕابردوو، داعش 34 كردەی بە ئامانجگرتنی لە باشووری سوریا گرتە ئەستۆ كە لە ماوەی حەوت مانگدا ئەنجامی داون، ڕایگەیاند بە هۆیانەوە 51 كەس كوژراون، لە ناویشیاندا كەسانی سەر بە ڕژێمی سوریا و كەسانی تری هاوكاری ڕژێم، كە دابەشبوون بە سەر پارێزگاكانی درعا، قونەتیتیرە، سوەیدا. بەڵام لە سەروبەندی بوونی ئەبو حەسەن هاشمی قرشی ڕابەری ڕێكخراوەكە لە شاری جاسم، داعش خۆی پاراست لە گرتنەئەستۆی بەرپرسیارێتی هەر كردەوەیەك، جارێكی تر و دوای دوو مانگ لە كوژرانی ڕێبەر، داعش بەرپرسیارێتی خۆی لە چەند كردەوەیەك ڕاگەیاند.

دانیشتوانی درعا داعش ڕەتدەكەنەوە

دوای ئەوەی لە تەممووزی 2018 ڕژێمی سوریا كۆنترۆڵی پارێزگای درعای كرد، دوای ساڵێك ڕژێم دەیان سەركردە و ئەندامی ڕێكخراوەكەی ئازاد كرد، ئەوانە لە ناوچەی حەوزی یەرموك ڕۆژئاوای درعا دەستگیركرابوون.
لە 8 ئابی 2022 ئەبو سالم عێراقی (أبو سالم العراقي) سەركردەی سەربازی ڕێكخراوی داعش دوای ئەوەی كەوتە بۆسەی چەند چەكدارێكی پێشووی گرووپە ئۆپۆزسیۆنەكان لە ماڵێكی گوندی عەدوان لە ڕۆژئاوای درعا كوژرا، سەركردەی گرووپە خۆجێییەكە ئەوەی ڕەتكردەوە كە هێزەكانی ڕژێم لەو ئۆپەراسیۆنەدا بەشدار بووبن، هەروەك ڕەتی كردەوە هیچ چەكدارێكی ڕژێم لە كاتی ڕووبەرووبوونەوەكەدا بەشدار بووبێت.
لە 15ی ئابی 2022 جەستەی مەحموود حەلاق (محمود الحلاق) ناسراو بە ئەبو عومەر جەبابی (أبو عمر الجبابي) سەركردەی داعش لە ناوەندی شاری تەقس دۆزرایەوە، كە شوێنەواری فیشەك بە جەستەیەوە بوو. حەلاق لە ڕیزەكانی سوپای خالید كوڕی وەلید سەر بە ڕێكخراوی داعش لە ناوچەی حەوزی یەرموك كاری دەكرد. سەرچاوەیەك ئەوەی ئاشكرا كرد كە حەلاق لای مەحموود بوردان (محمود البردان) ناسراو بە ئەبو مورشید (أبو مرشد) سەركردەی خۆجێیی دەستبەسەر بووە و لێكۆڵینەوەی لەگەڵ كردووە، پاشان تۆمارێكی ڤیدۆیی بڵاوبووەوە كە باس لەوە دەكات لەپشت تیرۆری محەممەد جەمال جەلەم (محمد جمال الجلم) ئەندامی لیژنەی ناوەندی بووە، لە ئەیلولی 2020 لە شاری جاسم. هەر لەو تۆمارەدا حەلاق دەڵێت، هەر دوو سەركردەی داعش ئەبو لەیس عەزیزی (أبو اللیث العزیزي) و ئەبو عەبدوڕەحمان عێراقی (أبو عبدالرحمن العراقي) داوایان لە جەلەم كردووە بەیعەت بداتە داعش، بەڵام ناوبراو ڕەتی كردووەتەوە، بەو هۆیەوە بڕیاری تیرۆركردنیان داوە.
ڕوون دەبێتەوە كە دانیشتوانی درعا بیری داعش ڕەتدەكەنەوە كە ماوە ماوە دەردەكەوێت و دەیەوێت خەڵكانی ناوچەكە بە خۆیەوە پەیوەست بكات بۆ كاری تیرۆر و بە ئامانجگرتنی كەسانی ناوچەكە. سەرەڕای هەوڵی ڕژێمی سوریا بۆ ئەوەی بوونی ئەندامانی داعش لە ناوچەكە بكاتە پاساو بۆ ئۆپەراسیۆن و هەڵكوتانە سەر ناوچەكە و كۆنترۆڵكردنی بە تەواوی، بەڵام دانیشتوانی ناوچەكە دەیانەوێت بەرەنگاری داعش ببنەوە تا ڕێگری بكەن لە هێرشی ڕژێمی سوریا.

لەیس عەزیزی كێیە؟

ئوسامە شەحادە عەزیزی (أسامة شحادة العزیزي) ناسراو بە (ئەبو لەیس عەزیزی)، ساڵی 1982 لە شارۆچكەی شەجەرە ڕۆژئاوای درعا لە دایك بووە، چەندین نازناوی هەبووە دیارترینیان شایب (الشایب)، چەندجار بە بازگەكانی ڕژێمی سوریادا بە ناسنامەیەك بە ناوی جەمال عەبدوڕەحمان عولی (جمال عبدالرحمن العلي)ی ژنبرای تێپەڕیوە و چووەتە دیمەشق، ژنبراكەی لە 2018 لە حەوزی یەرموك ڕۆژئاوای درعا لە بۆردومانێكی ڕوسیادا كوژرا.
لە ئێستادا عەزیزی پۆستی (والی حۆران)ی لای ڕێكخراوی داعش هەیە، پێشتریش ئەندامی ئەنجومەنی شورای ڕێكخراوەكە بوو لە باشووری سوریا.
عەزیزی سەركردایەتی چەندین شانەی ئەمنی ڕێكخراوەكە لە هەر دوو پارێزگای درعا و قونەیتیرە دەكات، لە ناوچەكانی نێوان باشووری سوریا و بیابانی سوریا خۆی حەشار داوە، لە ڕابردووشدا لە ڕیزی سوپای خالیدی كوڕی وەلید سەر بە داعش لە ناوچەی حەوزی یەرموك كاری كردووە.

سەرچاوە
پێگەی تەلەفزیۆنی سوریا
https://www.syria.tv/%D8%B1%D8%BA%D9%85-%D8%AE%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D8%A9-%D9%81%D9%8A%D9%87%D8%A7-%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B0%D8%A7-%D9%8A%D8%B5%D8%B1-%D8%AA%D9%86%D8%B8%D9%8A%D9%85-%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4-%D8%B9%D9%84%D9%89-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%85%D8%AF%D8%AF-%D9%81%D9%8A-%D8%AF%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D8%9F

#تیرۆر #سوریا #داعش_و_گرووپە_توندڕەوەکان #ڕۆژئاوای_کوردستان
بینێرە لە ڕێگەی