ڕۆژەڤی تورکیا 20 تا 2023/9/23

03:36
24/09/2023
کوردستان مۆنیتەر

فۆتۆ: میدیاکان

هاوبەشی بکە

تاک

 

- ڕۆژی چوار شەممە ٢٠ی ئەیلوول، ڕەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک سەرۆک کۆماری تورکیا لە وتارێکدا لە کۆبوونەوەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە نیۆرک ڕایگەیاند، پەکەکە/ پەیەدە و درێژکراوەکانیان لە باکووری عێراق و باکوور و ڕۆژهەڵاتی سوریا بە پشتیوانی ئاشکرای هێزە نێودەوڵەتییەکان ماونەتەوە، ئەمەش مەترسییەکی گەورەیە لەسەر یەکپارچەیی خاکی ئەو وڵاتانە. ئەردۆگان جەختی لەوەش کردەوە، لەگەڵ تەواوبوونی ئەو کۆمەڵگانەی بۆ ئاوارەکانی سوریا لە باکووری ئەو وڵاتە دروستی دەکەن، پرۆسەی گێڕانەوەی ئاوارەکان بۆ ئەو ناوچانە خێراتر دەکەن.[1] ئەمەش کاریگەری نەرێنی دەکاتە سەر گۆڕینی دیمۆگرافیای ناوچەکە.

- ڕۆژی چوار شەممە ٢٠ی ئەیلوول، لە پەراوێزی ٧٨ هەمین کۆبوونەوەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان، ڕەجەب تەیب ئەردۆگان سەرۆک سەرۆک کۆماری تورکیا چاویکەوت بە بنیامین ناتانیاهۆ سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل، دوای کۆبوونەوەکە ئەردۆگان لە تۆڕی کۆمەڵایەتی X ڕایگەیاند، "هیوادارم ڕاوێژەکانمان ببێتە مایەی خێر و بەرەکەت بۆ وڵاتەکەمان و ناوچەکە.[2] کۆبوونەوەی ئەردۆگان و ناتانیاهۆ لەکاتێدایە تورکیا ئەو کەس و وڵاتانەی پەیوەندییان لەگەڵ ئیسرائیلدا هەیە تۆمەتبار دەکات بە دوژمنی ئیسلام.

- وا بڕیارە ڕۆژی ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ کۆنگرەی پارتی چەپی سەوز (یەسەپە) Yeşil Sol Partisi (YSP) بکرێت، جگە لە ئەنجامدانی گۆڕانکاری لە سەرکردایەتی و مەکتەبی سیاسی پارتەکەدا چاوەڕێ دەکرێت ناوی پارتەکەش بگۆڕدرێت. لە کۆنفرانسی لق و ناوچەکانی پارتەکەدا هەریەک لە ناوەکانی (پارتی گەلانی دیموکرات Demokratik Halklar Partisi، پارتی یەکسانی و دیموکراتی گەلان Halkların Eşitlik ve Demokratik Partisi) پێشنیاز کراون بۆ ناوی نوێی پارتەکە و لە کۆنگرەدا بڕیار لەسەر یەکێکیان دەدرێت.[3] یەسەپە پارتێکی نزیکە لە پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە)، لە هەڵبژاردنە گشتییەکانی ئەمساڵی تورکیادا بەهۆی مەترسی داخستنی هەدەپە لەلایەن دادگای دەستووری تورکیاوە بەرپرسانی پارتەکە بڕیاریاندا لەچوارچێوەی لیستی یەسەپە-دا کاندیدەکانیان بۆ پەرلەمان بەشداری هەڵبژاردن بکەن. بەهۆی شکستی هەدەپە و یەسەپە لە هەڵبژاردنەکاندا هەردوو پارتەکە بڕیاریان دا لە نزیکترین کاتدا کۆنگرەی نائاسایی پارتەکانیان ئەنجام بدەن.

- لە ٨ مانگی ئەمساڵدا ٣٦ ملیۆن و ٧٥٤ هەزار و ١٤٦ گەشتیار سەردانی تورکیای کردووە. ئەمە لە کاتێکدایە لە مانگی ئابدا ٦ ملیۆن و  ٦٦٠ هەزار و ٧٠٠  کەس بە مەبەستی گەشتیاری ڕۆشتووەتە ئەو وڵاتەوە. ئەمەش ڕێژەی ٥.٦٥٪ بەرزبوونەوەی لە ژمارەی سەردانیکەرانی تورکیای بەراورد بە مانگی ئابی ساڵی ڕابردوو تۆمار کردووە.[4]

- کۆمیتەی وەزاری ئەنجومەنی ئەوروپا جارێکی دیکە هۆشداری بە تورکیا دەدات دەربارەی ئازادکردنی سەلاحەدین دەمیرتاش هاوسەرۆکی پێشووی پارتی دیموکراتی گەلان (هەدەپە). کۆمیتەی وەزاری ئەنجوومەنی ئەوروپا لە کۆبوونەوەکانیدا لە ١٩-٢١ی ئەیلوول پاش تەماشاکردنی ٤٠ دۆسیەی دادگایی کە لەلایەن ٢٠ وڵاتەوە پێشکەشی کۆمیتەکە کرابوون، جارێکی دیکە هۆشداری بە حکومەتی تورکیا داوە دەربارەی هێشتنەوەی هەریەک لە دەمیرتاش و یەکێک لە سەرمایەدارەکانی تورکیا بەناوی عوسمان کاڤالا بە نایاسایی و جێبەجێ نەکردنی بڕیاری دادگای مافەکانی مرۆڤی ئەوروپا بۆ ئازادکردنی ئەو دوو کەسە.[5]



[1] https://www.youtube.com/watch?v=4K87lC71_Ew
[2] https://twitter.com/RTErdogan/status/1704255365154533438?t=3TViB-oHvvx3qc3e8Ks-QQ&s=09
[3] https://www.youtube.com/watch?v=arKCpc13MUY
[4] https://www.rudaw.net/turkish/lifestyle/22092023
[5] https://www.voaturkce.com/a/avrupa-konseyi-bakanlar-komitesi-kavala-ve-demirtas-karari-icin-turkiye-yi-bir-kez-daha-uyardi/7279533.html

#تورکیا
بینێرە لە ڕێگەی