تاك
وەزارەتی
دەرەوەی ڕوسیا: ئەمەریكا سەرقاڵی دروستكردنی دەوڵەتی كوردییە لە باكوری سوریا
وەزیری دەرەوەی ڕوسیا لاڤرۆڤ 26/9/2023 ڕایگەیاند، كە
ئەمەریكا لە ڕۆژهەڵاتی فورات سەرقاڵی دروستكردنی دەوڵەتێكی دیفاكتۆیە بۆ كوردەكانی
سوریا.
لاڤرۆڤ لە كۆنگرەیەكی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند كە ئابووری
سوریا "ڕووبەڕووی گرفتی جدی" بووەتەوە و ئەو هۆكاری ئەمەی بۆ گەمارۆكان
و "بەتاڵانبردنی" نەوت و گەنمی سوریا لەلایەن ئەمەریكییەكانەوە
گەڕاندەوە.
لاڤرۆڤ لە كۆنگرە ڕۆژنامەوانییەكەی مۆسكۆدا ئەوەی ئاشكرا
كرد كە ئەمەریكا لە ڕۆژهەڵاتی فورات "سەرقاڵی دروستكردنی دەوڵەتی
دیفاكتۆیە" بۆ كوردەكان.[1]
هێزەكانی سوریای دیموكرات دووبارە قەدەغەی هاتوچۆ لە
ڕۆژهەڵاتی دێرەزوور ڕادەگەیەنن
ڕۆژی دوو شەممە 25/9/2023 جارێكی تر بەشێك لە چەكداری
خێڵە عەربییەكانی دێرەزوور، كە لە ناوچەكانی ژێر دەسەڵاتی ڕژێمی سوریاوە دزەیان
كردووەتە ناوچەكانی ژێر كۆنترۆڵی هێزەكانی سوریای دیموكرات، پەلاماری بارەگای
هەسەدەیان لە شارۆچكەی زیبان داوە و بەم هۆیەوە پێكدادانی چەكداری لەو ناوچەیە
دروست بووە.
بە مەبەستی كۆنترۆڵكردنی بارودۆخەكە هێزەكانی سوریای
دیموكرات (هەسەدە) قەدەغەی هاتووچۆی ڕاگەیاند و پلانی هەیە ناوچەكە لەو چەكدارانە
پاك بكاتەوە كە لەلایەن "حكومەتی سوریاوە پاڵپشتیان دەكرێت".[2]
ئێران و توركیا لە دژی ئەمەریكا پاڵپشتی چەكدارە
خێڵەكییەكان دەكەن
توركیا و ئێران دەیانەوێت كاریگەری ئەمەریكا لە سوریا "كەم
ببێتەوە".
تاران و ئەنقەرە بە مەبەستی لاوازكردنی پێگەی ئەمەریكا
لە سوریا لە ڕێگەی هێزە لەبرییەكانیانەوە هاوكاری پێشكەش ئەو چەكدارە خێڵەكییانە
دەكەن كە لە دژی هێزەكانی سوریای دیموكرات دەجەنگن.
ئەوەی ئێران و توركیای لەم پرسەدا بە یەك گەیاندووە
دژایەتیكردنی ئەمەریكایە لەلایەن ئەم دوو وڵاتەوە.[3]
سوریا ئالودەی
"كەپتاگۆن" بووە
بازرگانی كەپتاگۆن
بازرگانییەكی بلیۆن دۆلارییە و ڕژێمی سوریا پارەدار دەكات و لەلایەن خێزانی ئەسەد
و سوپای سوریاوە كارئاسانی بۆ ئەم جۆرە "بازرگانییە نایاساییە" دەكرێت.
كەپتاگۆن كە بە "كۆكایینی
هەژارەكان" ناسراوە لە نێو گەنجانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بڵاو بووەتەوە.
سەرەڕای هەوڵە بەردەوامەكانی ئوردن و لوبنان بۆ ڕێگریكردن لەم جۆرە بازرگانییە،
كەپتاگۆن توانیوێتی سنووری سوریا ببڕێت و بگات بە چەندین وڵاتی تر. كەپتاگۆن لە
ئەوروپا و ئەفریقا و ئاسیا دۆزراوەتەوە.[4]
سوریا بۆ ئەمەریكا و
ئەوروپا: كۆتایی بە"تیرۆری ئابووری" بهێنن
باڵیۆزی سوریا لە نەتەوە
یەكگرتووەکان بەسام سەباغ لەو وتارەی كە لە كۆبوونەوەی نەتەوە یەكگرتووەكان
پێشكەشی كرد گەمارۆ ئابورییەكانی سەر سوریای وەك "تیرۆر" ناساند و داوای
لە ئەمەریكا و ئەو وڵاتە ئەوروپییانە كرد، كە بە هۆكاری جیا جیا گەمارۆی ئابوورییان
خستووەتەسەر سوریا، كۆتایی بەو گەمارۆیانە بهێنن.[5]
ئەمەریكا سەركردەیەكی داعش
دەستگیر دەكات
سوپای ئەمەریكا 25/9/2023
ڕایگەیاند، لە ئۆپەراسیۆنێكدا توانیویانە سەركردەیەكی داعش بەناوی ئەبوهەلیل
فەدعانی لە باكووری سوریا دەستگیر بكەن.
ناوەندی فەرماندەیی ئەمەریكا
لە ڕاگەیەنراوێكدا دەستگیركردنی ناوبراوی پشتڕاست كردەوە و لەو باوەڕەدایە كە
دەستگیركردنی فەدعانی تواناكانی ئەمەریكا بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی داعش و بە ئامانجگرتنیان
"زیاد دەكات". هەروەها لە ڕاگەیانراوەكەی سوپای ئەمەریكادا هاتووە كە لە
ئۆپەراسیۆنەكەدا هیچ هاووڵاتییەكی مەدەنی زیانی گیانی "بەرنەكەوتووە".[6]
سوریا و چین "هاوبەشی
ستراتیجی" ڕادەگەیەنن
دوای سەردانیكردنی چین
لەلایەن سەرۆكی سوریا بەشار ئەسەد و كۆبوونەوەی لەگەڵ سەرۆكی چین شی جین پینگ، هەر
دوو سەرۆك ڕایانگەیاند، كە پەیوەندییەكانی نێوانیان پەرەپێدەدەن و دەیگەیەننە
ئاستی "هاوبەشی ستراتیژی".
سەرۆكی چین دژایەتی خۆی بۆ
ئەو ڕێوشوێنانە ڕاگەیاند، كە ڕۆژئاوا لە دژی سوریا گرتویەتیەبەر و ئاشكرای كرد كە
چین بەشداری لە ئاوەدانكردنەوەی سوریادا دەكات.[7]
[1] https://www.dailysabah.com/politics/diplomacy/us-creating-quasi-kurdish-state-in-syria-russian-fm-lavrov-says
[2] https://apnews.com/article/syria-kurdish-forces-curfew-52db6e176324fc897a456046b490b15e
[3] https://www.jpost.com/middle-east/article-760423
[4] https://www.abc.net.au/news/2023-09-27/syria:-addicted-to-captagon/102908540
[5] https://en.mehrnews.com/news/206489/Syria-calls-on-US-Europe-to-end-economic-terrorism
[6] https://abcnews.go.com/US/wireStory/us-military-captures-key-islamic-state-militant-helicopter-103475795
[7] https://www.middleeasteye.net/news/china-syria-announce--strategic-partnership-rebuild-wartorn-country
#سوریا
بینێرە لە ڕێگەی