تاك
عێراق نیگەرانی خۆی دەگەیەنێتە ئەمەریكا
بەپێی بەیاننامەیەكی وەزیری دەرەوەی عێراق، فوئاد حسێن وەزیری دەرەوەی عێراق لەگەڵ ئیلینا ڕۆمانۆڤسكی باڵیۆزی ئەمەریكا لە عێراق كۆبووەتەوە، لە كۆبوونەوەكەدا نیگەرانی عێراقی لە هێرشەكانی ئەمەریكا بۆ سەر گرووپە چەكدارەكان لە جەرفولسەخر گەیاندووە بە باڵیۆزی ئەمەریكا و پێی ڕاگەیاندووە: هێرشەكان پێشێلكردنی سەروەری عێراقە و بەپێی دەستوری عێراق و یاسای نێودەوڵەتی سەركۆنەی دەكەن[1].

كەتیبەكانی حزبوڵڵا هێرشەكانی بۆ سەر هێزە ئەمەریكییەكان كەم دەكاتەوە
ئەبوحسێن حەمیداوی ئەمينداری گشتیی كەتیبەكانی حزبوڵڵا لە عێراق، ڕۆژی (25/11/2023) لە بەیاننامەیەكدا ڕایگەیاند "تا كۆتاییهاتنی ئاگربەستی كیانی زایۆنیزم لە فەلەستین و شەڕ لە ناوخۆی فەلەستین و سنووری لوبنان، هێرشەكانمان بۆ سەر بنكەكانی ئەمەریكای داگیركەر لە ناوچەكە كەم دەكەینەوە، جەخت دەكەینەوە كە ڕووبەڕووبوونەوە لەگەڵ هێزە داگیركەرەكان كۆتایی نایەت، تەنیا بە ڕزگاركردنی عێراق نەبێت، جا قوربانییەكەی هەرچەند بێت".
حەمیداوی لە بەشێكی تری بەیاننامەكەیدا سوپاسی ئەو گرووپە چەكدارانە دەكات كە لە هێرشەكاندا بەشداربوون، ئەوانیش: ئەنساروڵڵا ئەوفیا، بزووتنەوەی نوجەبا، كەتیبەكانی سەیدولشوهەدا و كەتیبەكانی حزبوڵڵا، بەڵام ناوی عەسائیبی ئەهلی حەق ناهێنێت[2].

عەسائیبی ئەهلی حەق ڕەخنە لە كەتیبەكانی حزبوڵڵا دەگرێت
جەواد تەڵیباوی وتەبێژی سەربازی عەسائیبی ئەهلی حەق لە بەیاننامەیەكدا ڕۆژی (26/11/2023) نیگەرانی خۆی لە بەیاننامەكەی كەتیبەكانی حزبوڵڵا دەردەبڕێت و دەڵێت "بە نیگەرانییەكی زۆرەوە بێ ڕەچاوكردنی دۆخی ئەمنی و كاری مقاوەمەی ئیسلامیی، كەتیبەكانی حزبوڵڵا بەیاننامەیەكیان بڵاوكردووەتەوە، ناوی هەندێك گرووپی بڵاوكردووەتەوە كە بەشداربوون لە هێرشەكان و ناوی هەندێكی تری بڵاونەكردووەتەوە، ئەمەش شتێكی نامۆیە كە لە واقیعدا دیارە كێ بەشداری ئەو هێرشانەی كردووە"[3].
جێی باسە ڕۆژی (25/11/2026) ئەبو حسێن حەمیداوی ئەمینداری گشتیی كەتیبەكانی حزبوڵڵا لە بەیاننامەیەكدا ناوی ژمارەیەك گرووپی چەكداری هێناوە كە بەشداری هێرشەكانی سەر بنكەی هێزە ئەمەریكییەكان بوون لە عێراق، بەڵام ناوی عەسائیبی ئەهلی حەق ناهێنێت، ئەمەش نیگەرانی ئەو گرووپەی لێكەوتوەتەوە.

پنتاگۆن: دوای ئاگربەستی غەززە هێرش نەكراوەتە سەر هێزەكانمان لە عێراق
بات ڕایدەر وتەبێژی وەزارەتی بەرگری ئەمەریكا (پنتاگۆن) ڕایگەیاند "لە كاتی ئاگربەستی نێوان ئیسرائیل و حەماس لە (23/11/2023)وە، هیچ هێرشێك لە عێراق و سوریا نەكراوەتە سەر هێزەكانمان".
ئەم ڕاگەیاندنەی پنتاگۆن لە كاتێكدا لە سەروبەندی شەڕی نێوان حەماس و ئیسرائیل زیاتر لە (70) جار بە مووشەك و فڕۆكەی بێفڕۆكەوان هێرشكراوەتە سەر بنكەی هێزەكانی ئەمەریكا لە عێراق و سوریا و بەو هۆیەشەوە ژمارەیەك سەربازی ئەمەریكی برینداربوون[4].

گرووپی ئەسحابولكەهف هەڕەشە لە هێزەكانی ئەمەریكا دەكات
گرووپی ئەسحابولكەهف لە كەناڵی خۆی لە تێلێگرام بەیاننامەیەكی كورتی بڵاوكردوەتەوە و هەڕەشە لە هێزەكانی ئەمەریكا لە عێراق دەكات، لە بەیاننامەكەدا كە وێنەی چەند سەربازێكی ئەمەریكی لەگەڵ بڵاوكراوەتەوە نووسراوە "زستانەكەتان وەك پێی ڕاهاتون سارد نابێت، موشەك و فڕۆكە بێفڕۆكەوانەكانمان قسەی یەكلاكەرەوە دەكەن"[5].
هەڕەشەی ئەم گرووپە دوای ئەو ڕاگەیەنراوەی وەزارەتی بەرگری ئەمەریكا دێت كە ئاشكری كردووە دوای ئاگربەستی نێوان حەماس و ئیسرائیل لە عێراق و سوریا هیچ هێرشێك نەكراوەتە سەر هێزەكانیان.

لە بەغدا دەستبەسەر بڕێك تی ئێن تی دەگیرێت
دەزگای هەواڵگری عێراق ئاشكرای كرد لەبەر ڕۆشنایی زانیارییە هەواڵگرییەكان لە ئۆپەراسیۆنێكدا لە بەری كەرخ لە بەغدا دەستیانگرتووە بەسەر (50) كیلۆ تی ئێن تی[6].

عێراق لە ڕیزی دەوڵە زۆر مەترسیدارەكاندایە
پەیمانگەی ئابووری و ئاشتی لە نوێترین ڕاپۆرتی خۆیدا سەبارەت بە پێنوێن (مؤشر)ی ئاشتی جیهانی بۆ ساڵی (2023) ڕیزبەندی وڵاتە زۆر مەترسیدارەكانی جیهانی كردووە، بە گوێرەی پێنوێنەكە لەمساڵدا ئاشتی جیهانیی بەڕێژەی (0.42%) پاشەكشەی كردووە، وڵاتی ئەفغانستان بۆ ساڵی هەشتەم وەك مەترسیدارترین وڵات ئەژمار كراوە، لەدوای ئەویش وڵاتانی یەمەن، سوریا، باشوری سوودان، كۆنگۆ و عێراق دێن[7].

دەوڵەتی یاسا هۆشداری لە بایكۆتی هەڵبژاردنەكان دەدات
سەعد مەتڵەبی ئەندامی ئیئتیلافی دەوڵەتی یاسا بە سەرۆكایەتی نوری مالیكی هۆشداری لە بایكۆتی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان لەلایەن پێكهاتەی شیعەوە دەدات و ڕایدەگەیەنێت كارێكی لەو شێوە دووبارەكردنەوەی هەمان پێكهاتەی سوننەیە كە لە 2005 كردیان، ئەوكات سوننەكان بایكۆتیان كرد، بەوەش لەوكاتەدا نەیانتوانی نوێنەری ڕاستەقینەیان بچێتە ناو دەزگا حكومەییەكان، ئەگەر ئەمجارەش شیعە بایكۆتی بكات، ئەوا ناهاوسەنگی دروست دەبێت و ئەنجومەنی پارێزگاكان گوزارشتی ڕاستەقینەی پێكهاتەكان نابن[8].

30% بەربژێری ئەنجومەنی پارێزگاكان كەسوكاری بەرپرسانن
سەرچاوەیەك لە كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق ئەوەی بۆ ڕۆژنامەی (ئەلعەرەبی لجەدید) ئاشكراكردووە كە (30%) بەربژێری ئەنجومەنی پارێزگاكانی عێراق برا، نەوە، هاوسەر و نزیكانی پەرلەمانتار و بەرپرسانی حكومی و سەركردەی حزب و گرووپە چەكدارەكانن.
بە وتەی ئەو بەرپرسە لە هەڵبژاردنەكانی پێشو ڕێژەكە نەگەیشتبووە ئەم ئاستە، ڕەنگە ئەمەش هۆكارێك بێت بۆ بێزاری هاوولاتیان و نەبوونی متمانە بە هەڵبژاردن و مانەوەی دسەڵاتدارانی ئێستای عێراق.
بەرپرسەكەی كۆمسیۆن ئەوەشی ئاشكرا كردووە، لەناو بەربژێرەكان هەیە هەردوو هاوسەرەكە خۆیان بەربژێر كردووە، هەروەك هەیە باوك و كوڕ خۆیان بەربژێر كردووە[9].

پارێزگاری نەینەوا دەستی لەكار كێشایەوە
نەجم عەبدوڵڵا جبوری پارێزگاری نەینەوا نامەی دەستلەكاركێشانەوەی ئاڕاستەی محەممەد شیاع سوودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق كرد، ڕۆژی (26/11/2023) لەلایەن سوودانیەوە دەستلەكاركێشانەوەی ناوبراو قبووڵ كرا.
جێی باسە پارێزگاری موسڵ بە تۆمەتی بوونی پەیوەندی بە حزبی بەعس و لە چوارچێوەی یاسای ڕیشەكێشكردنی بەعس ناچار بوو دەستبەرداری پۆستی پارێزگاری موسڵ ببێت[10].

ساڵی ئایندە سەرژمێری لە عێراق دەكرێت
محەممەد شیاع سوودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق لە یەكەم كۆنگرەی گەشەی نیشتمانی كە لەلایەن وەزارەتی پلاندانان بە هاوكاری نەتەوە یەكگرتووەكان لە بەغدا بەڕێوەچوو ڕایگەیاند، تەواوی پێداویستییە مادی و لۆجستییەكانی ئەنجامدانی سەرژمێری لە عێراق دەستەبەركراون، ساڵی داهاتوو (2024) سەرژمێری دانیشتوان لە عێراق ئەنجام دەدرێت.
دوایەمین سەرژمێری لە عێراق ساڵی 1997 ئەنجام دراوە، بەپێی ئەو سەرژمێرییە لەو ساڵەدا ژمارەی دانیشتوانی عێراق (23.33) ملیۆن كەس بووە، بەپێی داتاكانی وەزارەتی پلاندانان ساڵی 2022 ژمارەی دانیشتوانی عێراق گەیشتە 42 ملیۆن و 248 هەزار و 883 كەس، ڕێژەی گەشی گەشەی ساڵانەی دانیشتوان (2.5%) بووە[11].

لەمساڵدا 10 پارێزەر لە عێراق كوژراون
ئەحمەد زەیدی نهێنگری (أمین سر) سەندیكای پارێزەرانی عێراق ڕایگەیاند: لە سەرەتای ساڵی (2023)وە 10 پارێزەر لە عێراق كوژراون، دەستدرێژیش كراوەتە سەر 100 پارێزەر، بەرزبوونەوەی حاڵەتەكانی دەستدرێژیكردنە سەر پارێزەران دەگەڕێتەوە بۆ بڵاوبوونەوەی چەكی بێ مۆڵەت، بوونی باند و گرووپە چەكدارەكان و لاوازی جێبەجێكردنی یاسا، چارەسەریش دادانی یاسایەكی نوێیە بۆ پارێزەران بەجۆرێك مافەكانیان پارێزراو بێت[12].

گۆڕێكی بەكۆمەڵ لە موسڵ دۆزرایەوە
عەبدولئیلاهـ نائیلی سەرۆكی دەزگای شەهیدان ئاشكرای كرد گۆڕێكی بەكۆمەڵیان لە ناوچەی حەمام عەلیل لە موسڵ دۆزیوەتەوە، 75 ڕوفاتی تێدایە كە لەلایەن داعشەوە كوژراون و لەوێدا نێژراون، زۆرینەی قوربانییەكان لە دەزگا ئەمنییەكانن و ساڵی 2014 لەلایەن داعشەوە كوژراون[13].

بە هۆكاری سیاسیی ڕاگەیاندنی دامەزراندنی مامۆستایان دوادەخرێت
كەریم سەید وتەبێژی وەزارەتی پەروەردەی عێراق بە ڕۆژنامەی (ئەلسەباح)ی ڕاگەیاندووە: ملیۆنێك و 50 هەزار كەس فۆڕمی ئەلیكترۆنیان پڕكردوەتەوە تا بە شێوەی گرێبەست ببنە مامۆستا، لە كۆی ئەو ژمارە 50 هەزار كەس وەك گرێبەست دادەمەزرێنرێن، ناوەكان یەكلایكراونەتەوە، بەڵام بەهۆی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكانەوە كە بڕیارە مانگی كانونی یەكەمی 2023 ئەنجام بدرێت، ڕاگەیاندنی ئەنجامی دامەزراوان بۆ دوای هەڵبژاردن دوادەخرێت، تا بە مەبەستی سیاسیی بەكارنەیەت و نەقۆزرێتەوە[14].


[1] https://mofa.gov.iq/2023/41126/
[2] https://www.kataibhezbollah.me/news/3332
[3] https://ahlualhaq.com/?p=32236
[4] https://www.aljazeera.net/news/2023/11/29
[5] https://t.me/aishab_alkahf/111
[6] https://www.facebook.com/photo/?fbid=343487064959221&set=a.114506597857270
[7] https://www.iqiraq.news/international/55537--2023.html
[8] https://jaredaiq.net/News/6700
[9] https://www.alaraby.co.uk/politics
[10] https://pmo.iq/?article=990
[11] https://aawsat.com
[12] https://www.alaraby.co.uk/society
[13] https://www.alaraby.co.uk/society
[14] https://alsabaah.iq/88122-.html